John Ronald Reuel Tolkien werd op 3 januari 1892 in Bloemfontein, Zuid-Afrika geboren. Zijn inspiratie voor Shelob, de grote spin in LotR, kwam doordat er ooit een giftige spin in zijn wieg kroop. Zijn vader was bankdirecteur Toen hij drie jaar oud was, stierf zijn vader. Zijn moeder Mabel besloot samen met zijn jongere broertje Hilary in Engeland te gaan wonen. Ze vestigden zich in het dorpje Sarhole. In 1904 stierf Tolkiens moeder. Tolkien studeerde verder en bleek al snel een groot talent voor talen te hebben. Hij leerde Grieks, Latijn, Frans, Gotisch en Angelsaksisch. Aan de universiteit van Oxford ging hij klassieke talen studeren. In 1916 trouwde hij met Edith Bratt.
Niet lang na zijn huwelijk werd Tolkien opgeroepen om in het leger te gaan, waar hij vocht bij de Slag van Somme. Daar werd hij ziek en ze stuurden hem terug naar Engeland. Bij zijn thuiskomst werd zijn oudste zoon John geboren, en daar kwamen na enkele jaren nog twee zonen, Michael en Christopher bij, en een dochter, Priscilla. Tolkien was intussen door de universiteit van Oxford benoemd tot Professor Angelsaksisch. De studenten waren dol op hem, omdat hij zo goed kon vertellen. Tolkien probeerde jarenlang een uitgever te vinden voor zijn boek De Silmarillion, maar in die tijd was er heel weinig interesse voor dit genre.
Op een dag schreef hij op een leeg examenblad: In een hol onder de grond woonde een Hobbit... Hij wist toen nog helemaal niet wat een hobbit was. Maar hij begon het te verzinnen en hij besloot er een verhaal over te schrijven. The Hobbit was eerst enkel voor zijn kinderen bedoeld, maar het werd uiteindelijk uitgegeven en het werd niet alleen bij kinderen, maar ook bij volwassenen een groot succes. Zijn uitgever vroeg Tolkien om een vervolg te maken, en dus begon hij te werken aan the Lord of the Rings. Ook dit boek had een groot succes en hierdoor begonnen ook andere auteurs fantasyboeken te schrijven. Het fantasy genre was geboren.
In 1971 stierf zijn vrouw Edith en een jaar later werd hij in het ziekenhuis opgenomen. Op 2 september 1973 stierf John Ronald Reuel Tolkien op eenentachtigjarige leeftijd. Na zijn dood werden er nog vele boeken van zijn hand uitgegeven door zijn zoon Christopher. De Silmarillion was daar één van.